Op deze pagina geef ik mijn ervaring weer met het geruisloos maken van de orgelventilator van mijn 2 klaviers huisorgel.
Deze had ik destijds voor een luttel bedrag kunnen kopen bij het bedrijf waar ik werkte, omdat er een stukje van het gietwerk van het slakkenhuis was afgebroken. Dat was voor mijn toepassing geen bezwaar en evenmin was het een bezwaar dat de motor gemaakt was voor 115 V, 60 Hz.
Via een zgn. "verhuistrafo", die ik op de kop kon tikken, werkte de motor uitstekend op 230 V, 50 Hz. De winddruk was 110 mm waterkolom en ruim voldoende voor mijn orgel, dat gemaakt was voor een druk van 50 mm. (De druk van 110 mm wordt in het orgel door een regulateurbalg op een constant niveau van 50 mm teruggeregeld).
Het was wèl een motor, die tamelijk veel lawaai maakte omdat er kogellagers in zaten en ook niet speciaal was ontworpen om weinig geluid te maken. Deze stond in mijn vorige huis weggestopt achter een vaste zitbank in de keuken en was daar redelijk geruisarm opgesteld, maar inmiddels ben ik verhuisd naar een appartement en toen moesten er serieuze maatregelen worden getroffen om het geluid te beperken.
Om dat te bereiken deed ik het volgende:

-- Ik maakte een stevige kist van (resten) meubelplaat van 16 mm, waarin de motor royaal geplaatst kon worden.

-- Aan één zijkant maakte ik een extra ruimte voor het maken van labyrinten en deelde die in 2 delen n.l. één voor de aangezogen lucht en één voor de uitgeblazen orgelwind.
De wanden werden van binnen bekleed met stukken (resten) hoogpolige vloerbedekking met een dikte van ongeveer 13 mm.
Dit was bedoeld om het geluid van zowel de motor als van de luchtstroom zo veel mogelijk te beperken.

-- De motor kwam via een paar dunne ijzerdraden van 1 mm te hangen aan 2 balkjes.
Deze balkjes liggen op een 4 tal blokjes zacht rubber van ongeveer 15 mm dikte op een paar steunbalkjes, die aan de binnenzijde van de zijwand van de kist zitten.
De uitblaasopening van de motor werd met een soepel leren balgje verbonden met de zijwand van de kist en mondde uit in de ruimte met het labyrint.
Deze maatregelen waren om te voorkomen dat trillingen van de motor werden overgebracht naar de kist.

-- Als extra maatregel maakte ik op de aanzuigzijde van de motor een houten kastje van multiplex 12 mm, bekleed met eveneens hoogpolige vloerbedekking met een losse structuur en ook daarin een labyrint om het lawaai van het schoepenrad van de ventilator alvast af te dempen.

Hiernaast in schetsvorm het bovenaanzicht van de kist.

De nummers geven aan:

1. Aanzuigopening

2. Doorgang naar de motor

3. Ingang slakkenhuis

4. Aanzuigopening ventilator

5. Uitgang van de ventilator

6. Uitgang naar het orgel

De opening 2 moest zo worden geplaatst, dat de inkomende lucht over het motorhuis naar de aanzuigopening 3 van het slakkenhuis werd geleid om aan de motor koeling te geven.
Deze koeling werkt natuurlijk het beste als er veel wind wordt verbruikt tijdens het spelen op het orgel.
Als er langere tijd niet wordt gespeeld verdient het aanbeveling om de motor uit te schakelen, anders kan het koelen een probleem worden en wordt het in de kist te warm.

Onderaan de pagina een zijaanzicht van de kist, gezien tegen de labyrinten voor de aanzuig- en de motorwind. Deze zijn eveneens bekleed met hoogpolige vloerbedekking tegen de binnenwanden en de tussenschotten.

Aan de motorzijde moest er uiteraard een goede luchtafdichting worden gemaakt omdat daar de winddruk (van 110 mm) op staat. Daarvoor gebruikte ik tochtbandstrippen, die in de handel verkrijgbaar zijn.

Het resultaat was opmerkelijk goed en het komt nu goed van pas dat ik een controlelampje bij de aan/uit schakelaar had geplaatst, want ik hoor de motor niet meer.

Ik hoop, dat mijn beschrijving en de schetsen duidelijk genoeg zijn als handleiding voor diegenen, die er zelf mee aan de slag willen.

Bij het maken van een ontwerp voor eigen toepassing moet er wèl rekening mee worden gehouden, dat er hierdoor drukverlies optreedt en dat daarom de doorsnede van alle luchtkanalen zeer ruim moet worden gehouden om dat verlies te beperken.

Eventuele vragen richten aan:

Jan van der Vegt
telefoonnummer: 074-3763075

  Terug naar begin